Tarih boyunca insanın aklına gelen her şey gelişerek varlığına devam ediyor. İlkel çağlardan bu yana yapmayı sürdürdüğümüz eylemlerin bugünkü yöntemleri ile ilk halleri arasında genellikle büyük farklılıklar bulunuyor. Bu farklılıklar, eylemin, ürünün veya sürecin zaman içerisinde koşullara bağlı olarak gelişmesiyle meydana geliyor. Basit bir örnekle açıklamak gerekirse tarım yöntemlerindeki gelişmeleri ele alabiliriz. Geçmişte verimli topraklara ihtiyaç duyulurken bugün topraksız bir şekilde tarım yapmak mümkün olması bu yeniliklere güzel bir örnek olabilir. İşte bu yeniliklere inovasyon adı veriliyor. Peki inovasyon nedir? SOCAR Türkiye olarak biz ne tür çalışmalar yapıyoruz? Bu soruların yanıtlarını gelin birlikte inceleyelim.

İnovasyon nedir?

İnovasyon, bir şirketin veya organizasyonun sürekli olarak yeni fikirler, ürünler, süreçler veya hizmetler geliştirmek için yaratıcı düşünceyi kullanması ve bunları başarıyla uygulaması anlamına geliyor. Rekabetçi bir avantaj sağlamak, müşteri beklentilerini karşılamak veya sektörde öncü olmak gibi hedeflerle birlikte gelişen inovasyon, iş dünyasında hayati bir rol oynuyor ve sürdürülebilir büyüme için önemli bir faktör olarak kabul ediliyor.

Geleneksel yöntemleri ve alışılagelmiş düşünceyi sorgulayarak başlayan inovasyon süreci, farklı bakış açıları ve yenilikçi çözümler üreterek gerçekleştiriliyor. Bir organizasyonun adını geleceğe taşıyabilmesi için değişen koşullar çerçevesinde sürekli olarak yeni fikirler üretmesi ve bu fikirleri uygulamaya dönüştürmesi gerekiyor.

İnovasyon, doğası gereği teknolojik gelişmelerle sıkı bir ilişki içerisinde yer alıyor. Yeni teknolojiler, genellikle inovasyon fırsatlarını artırırken bazen de tamamen yeni endüstrilerin doğmasına yol açıyor. İnternetin yaygınlaşmasıyla birlikte dijital pazarlama, e-ticaret ve sosyal medya gibi alanlarda gerçekleşen büyük inovasyonları bu duruma örnek gösterebiliriz.

Öte yandan inovasyon yapmak, risk almayı da gerektiriyor. Çünkü yeni fikirler denemek, bazen başarısızlıkla sonuçlanabiliyor. Ancak başarısızlıklar bile öğrenme ve büyüme için önemli fırsatlar sunabiliyor. Organizasyonların inovasyon sürecinde başarılı olabilmeleri için, riskleri yönetmeyi ve koşullara hızlı bir şekilde adapte olmayı öğrenmeleri gerekiyor.

İnovasyon türleri nelerdir?

İnovasyonun birçok farklı türü bulunuyor. Ürün, süreç, pazar ve organizasyonel inovasyon olarak adlandırılan bu türlerin detaylarını birlikte inceleyelim:

Ürün inovasyonu

Ürün inovasyonu, yeni veya iyileştirilmiş ürünlerin geliştirilmesini içeriyor. Bu inovasyon türü, mevcut ürünlerin özelliklerini, performansını ya da tasarımını yenilemek veya tamamen yeni ürünler yaratmak anlamına gelebiliyor. Yeni bir akıllı telefon modeli veya çevre dostu bir otomobil üretimi, ürün inovasyonuna örnek olarak gösterilebilir.

Süreç inovasyonu

Süreç inovasyonu, işletmelerin mevcut süreçlerini daha etkin ve verimli hale getirmeyi hedefliyor. Süreç inovasyonu, üretim süreçlerinde iyileştirmeler, otomasyon veya yenilikçi iş akışları oluşturma gibi faaliyetleri içerebiliyor. Örneğin, üretim hattında robotik kullanımı veya iş süreçlerinde dijitalleşme uygulamaları bu tür inovasyonlara örnek olarak verilebilir.

Pazar inovasyonu

Pazar inovasyonu, mevcut ürünleri veya hizmetleri yeni pazarlara veya müşteri segmentlerine sunmayı içeriyor. Bu tür inovasyon çalışmaları, pazarlama stratejilerinde yeni yaklaşımlar, hedef kitleye yönelik yeni ürün fikirleri veya farklı dağıtım kanalları kullanımını içerebiliyor. Bir gıda şirketinin vegan ürünler pazarına girmesi veya yeni bir uygulama geliştirerek farklı bir müşteri segmentine ulaşması pazar inovasyonuna örnek olabilir.

Organizasyonel inovasyon

Organizasyonel inovasyon, işletmelerin organizasyon yapısı, yönetim yaklaşımı veya iş modeli gibi içsel faktörleri yeniden şekillendirmeyi amaçlayan inovasyon türüdür. Bu tür, daha esnek bir çalışma ortamı oluşturma, yenilikçi liderlik yaklaşımları benimseme veya iş birliğini teşvik etme gibi değişiklikleri kapsayabiliyor. Esnek çalışma saatleri veya yaratıcı fikirleri destekleyen bir iç girişimcilik programı, organizasyonel inovasyon örnekleri olarak sayılabilir.

Yarın İçin İnovasyon

SOCAR Türkiye olarak Petkim’den devraldığımız 50 yılı aşkın köklü Ar-Ge tecrübesini, alanında uzman araştırmacılarımızla ileriye taşıyoruz. 1.200 metrekarelik dev bir alanda, toplamda 6 adet laboratuvarımız (Reoloji, Katalizör, Polimer Karakterizasyon, Çevre ve Biyoteknoloji, Kimyasal Analiz ve Kromatografi), 400 metrekarelik pilot tesisimiz (polimer işleme, polimerizasyon, kimyasal proses işlemleri ve katalizör test sistemleri) ve ileri teknolojili ofislerimizde çalışmalarımızı sürdürüyoruz.

Enerji sektöründeki öncü yapımızla değer zincirimizdeki tüm paydaşlar için yenilikçi, sürdürülebilir, çevre dostu, pazar odaklı ürün ve dijital teknolojiler geliştiriyoruz. Faaliyetlerimizde katalizör araştırmaları, yeşil kimya, sürdürülebilir, temiz ve verimli enerji, katma değerli ürünler, yeni uygulama alanı ve ürün geliştirme, ürün iyileştirme, dijital dönüşüm, üretim süreçlerinin verimliliğini sağlama ve çevre çözümleri gibi stratejik konulara odaklanıyoruz. Dünya çapında tanınan bilimsel topluluklarda yer alıyor, ulusal ve uluslararası iş birliklerimizle gelecek vadeden projelere imza atıyoruz.

CO2FOKUS

Avrupa Komisyonu UFUK 2020 Hibe Programı tarafından fonlanan CO2Fokus Projemiz ile karbondioksit gazının inovatif katalizörler eşliğinde düşük emisyonlu bir dizel yakıt alternatifi olan dimetil etere (DME) dönüştürülmesini amaçlıyoruz. Üç boyutlu yazıcı teknolojileri kullanılarak imal edilen reaktör ve katalizörün yanı sıra katı oksit elektroliz hücresi teknolojisi ile reaksiyonun ihtiyaç duyduğu hidrojenin üretildiği proje sayesinde DME üretimini endüstriyel ölçekte ve tek aşamada gerçekleştirmeyi hedefliyoruz.

SOCAR Türkiye Ar-Ge olarak; İspanya, Yunanistan, İtalya ve Fransa gibi 15 uluslararası ortağın bulunduğu CO2Fokus Projesi’nin konsorsiyumunda yer almanın gurunu yaşıyoruz. Çalışma süresince geliştirdiğimiz iş birlikleri ve Ar-Ge deneyimlerimizi gelecek dönemde büyüterek yeni projelere hayat vermeyi hedefliyoruz.

CARMOF

Avrupa Komisyonu UFUK 2020 Hibe Programı tarafından fonlanan ve konsorsiyumunda yer aldığımız CARMOF Projesi ile baca gazlarından atmosfere salınan karbondioksitin, inovatif malzemeler ve yöntemler kullanılarak enerji ve maliyet açısından verimli şekilde tutulması hedefleniyor. Proje, CO2’nin yakalanması için gözenekli metal organik kafesler (MOF) ve karbon nanotüpler kullanılarak üç boyutlu yazıcı teknolojileri ile inovatif CO2 tutucu yapıların geliştirilmesini içeriyor. Bunun yanı sıra, vakum ve sıcaklık salınımlı adsorpsiyon teknolojilerinin geliştirilmesi, optimize edilmesi ve endüstri şartlarında test edilmesi de yürütülen çalışmalar arasında bulunuyor.

Uygulamalar sonucunda kimyasal üretim tesislerinde kullanılan yanma gazlarının çevreye olumsuz etkileri azalacağından CARMOF Projesi, sürdürülebilir süreçlerin geliştirilmesi açısından büyük önem teşkil ediyor.

NEFERTITI

Aralık 2020 itibarıyla fonlanmaya hak kazanan NEFERTITI Projesini 2021 yılından itibaren İspanya, Çin, ABD, İrlanda, Hollanda ve Güney Kıbrıs Rum Kesimi gibi ülkelerden 10 uluslararası şirketin ortaklığında yürütüyoruz. Proje konsorsiyumunda yer alan tek Türk şirketi olarak çalışmalarımızı inanç ve kararlılıkla sürdürüyor, yenilenebilir enerji alanında önemli kazanımlar elde ediyoruz.

Proje kapsamında karbondioksit ve suyun yapay fotosentez süreciyle yoğunlaştırılmış Güneş enerjisi kullanılarak değerli kimyasallara dönüştürülmesi amaçlanıyor. Bu sayede, etanol ve izopropanol gibi değerli kimyasalları sadece yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanarak üretmeyi hedefliyoruz.

SOCAR Türkiye olarak sürdürülebilir bir geleceğin kurulmasında inovasyon ve dijitalleşmenin kilit önem taşıdığına inanıyoruz. Bu alanlarda faaliyet gösteren lider bir Ar-Ge şirketi olarak sürdürülebilirliği hızlandırmayı kendimize görev ediniyoruz. Bugünün enerjisiyle yarınlar için çalışıyoruz.

Circular TwAIn

Avrupa Birliği Ufuk Avrupa kapsamında fonlanan ve konsorsiyumunda yer aldığımız ilk dijital uygulamalar odaklı proje ise Circular TwAIn. Petkim’in Etilen Fabrikası’nda çalışmaları devam eden proje ile kimyasal üretim tesislerinde yüksek enerji tasarrufu sağlayacak yapay zekâ destekli bir dijital bir araç tasarlıyoruz.

LOUISE

Katı atıklardan kimyasal döngü yöntemiyle enerji ve saf CO2 elde etmeyi mümkün kılan bir kimyasal süreç ve sistem geliştirilmesini hedefleyen LOUISE projesi, Avrupa Komisyonu UFUK 2020 Hibe Programı tarafından fonlanan diğer bir projemiz. LOUISE ile enerji ve saf CO2 gazı elde ederek endüstriyel katı atıklara değer kazandırılmasına yönelik yenilikçi bir sürecin ticari öncesi gösterimine öncülük ediyoruz.

SAYEM FAZ 2

TÜBİTAK-SAYEM (Sanayi Yenilik Ağ Mekanizması) kapsamında ”3D-Eklemeli İmalata Yönelik Yerli ve Özgün Tasarım, Malzeme, Üretimi ve Tezgâh Teknolojilerinin Geliştirilmesi’’ başlıklı proje başvurumuz, TÜBİTAK Yenilik Destek Programı Uygulama Esasları çerçevesinde, atanan tüm hakemler tarafından yüksek not alarak desteklenmeye değer bulundu. Projede, Türkiye ve dünya çapında tanınan, konusunda uzman 23 proje ortağı firma ve üniversite yer alıyor.

BIOLINK

TÜBİTAK 1509 - Uluslararası Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı tarafından fonlanmaya hak kazanan diğer bir projemiz BIOLINK ile meyve-sebze üretimi yapan İspanya menşeli bir şirketin (Los Masos) paketlemede kullanacağı inovatif malzemeler geliştiriyoruz. Projede, biyo-temelli, biyolojik olarak parçalanabilen plastik kapların ham maddelerinin tasarlanacak döngüsel bir süreçle sentezlenmesini ve uygulanmasını hedefliyoruz. İspanyol üreticinin yanı sıra Türkiye’den Celal Bayar Üniversitesi ve İstanbul Teknik Üniversitesi de proje ortaklarımız arasında bulunuyor.

4D Hydrogen

'Hidrojen ile Yeşil Amonyak Üretimi' projemiz, Eurogia2030-Call20 kapsamında fonlanmaya hak kazandı. Ulusal ve uluslararası 7 ortağımızın yer aldığı projede, potansiyel bir hidrojen taşıyıcısı ve gemi yakıtı olan yeşil amonyak elde etmek için çalışmalar yürüteceğiz.